GAZÂYÎ-İ BOSNAVÎ’NİN MAKSAD-I AKSÂ ADLI ESERİ

GAZÂYÎ-İ BOSNAVÎ’NİN MAKSAD-I AKSÂ ADLI ESERİ

ELIAÇIK, Muhittin

Gazâyî-i Bosnavî’nin künyesi “İbni Hasan Dede Şa’bân Gazâyî el-Bosnavî el- Yayçevî olup, şair kimliğiyle Gazâyî olarak şöhret bulmuştur. Mensup olduğu yer Bosna, oturduğu yer ise Yayçe (Jajce)’dir. Yayçe, bugün Bosna-Hersek merkezinde Vrbas nehrinin kenarında, Banya Luka, Mrkonjiç Grad ve Donji Vakuf yollarının kesişim noktasında bir yerleşim yeridir. Gazâyî-i Bosnavî, 1022/1613 tarihinde Kanice ve çevresine kadı olmuş ve buranın gazilerini ibadete düşkün dindar insanlar görerek bir ilmihal ve va’z u nasihat kitabı yazmak istemiştir. Ancak, içine bir şeyhe bağlanmanın gerekliliği doğmuş ve o sırada tarikat halifesi olarak Leskofça’dan Peçuy’a gelip yerleşmiş bulunan Halvetî şeyhlerinden Şeyh Hasan Efendi’nin manevi terbiyesine girmiştir. Arkadaşlarıyla birlikte bu şeyhe bağlanan Gazâyî insanlara faydalı olmak için Maveraünnehrli ünlü velîlerden Aziz bin Muhammed Nesefî (ö.1300)‘nin Maksad-ı Aksâ adlı nasihat kitabını şerhetmiş ve ortaya güzel bir öğüt kitabı koymuştur. Mensur olmakla birlikte içinde birçok manzum parça, vecize, şiir vb. yer alan eser edebî yönden çok değerlidir. Bir şerh eserinden ziyade, telifî bir tercüme özelliği gösteren eserde anlatılan konular sıkça meşhur beyitlerle verilmiş ve böylece akıcı ve çekici bir üslup sağlanmıştır. Bu bildiride bu eser edebî yönden analitik biçimde incelenip tanıtılacaktır. ABSTRACT Gazayi-i Bosnavi's the identifier is Ibn al-Hasan Dede Şa'bân Bosnavî Gaza is al-Yaycevî. He has found fame as a poet identity Gazai. In Bosna in Jajce lived. Yaychi, Bosnia and Herzegovina is a settlement on the edge of the river Vrbas. Gazayi-i Bosnavî, in 1613 in Kanice and its around been the kadi and for the veterans of this place asked to write an advice book. However, he felt the need to connect to a sheikh and Halveti sheikh entered to spiritual training of Shaykh Hasan Efendi. Gazi was connected to this the sheikh; and Maksad- Aqsa which was written by Aziz bin Muhammad Nasafi (d. 1300) announced to be beneficial to the people. This work which was written as prose, many poems, aphorism etc. contains and by literary aspects are very valuable. In this paper will be examined and be introduced this work in analytical form, and literary aspects will be assessed.

Article
PeerReviewed

ISSN 2303-582X

International Burch University

2014-05-23

2712