Dublin Core
Title
MOSTARLI HASAN ZÝYÂÎ DÎVÂNI’NDA TEŢBÝH VE ÝSTÝARELER
Abstract
Farklı bir kültür ortamında doğup, gelişen Divan Edebiyatı bazı insanlarca ağır ve anlaşılması zor bir edebiyat olarak düşünülmektedir. Bu nedenle araştırılması ve özellikle kullanılan dil ve edebi sanatların açıklanması bakımından incelenmesi gerekmektedir. Bu düşünceden hareketle tezimize Divan Edebiyatı’nın önemli şairlerinden Mostarlı Hasan Ziyai’nin divanındaki teşbih ve istiare sanatları konu olarak seçilmiştir. Çalışmamızda Doç. Dr. Müberra Gürgendereli tarafından hazırlanan Mostarlı Hasan Ziyai Divanı esas alınmıştır.Öncelikle 16.yy.da yaşamış Balkan şairlerinden Mostarlı Hasan Ziyai’nin hayatı,edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiş daha sonra divanındaki Türkçe şiirler teşbih ve istiare unsurları bakımından incelenmiş ve örnek metinlerle açıklamalı tasnifi yapılmıştır. Toplam 496 gazel, 11 kaside üzerinde yapılan çalışmada 2920 adet beyit taranmıştır. Şairin en fazla kullandığı sanatların Teşbih-i Beliğ ve Açık İstiare olduğu görülmüştür. Tek mısrada kurulan mufassal ve muhtasar teşbihler ile mefruk teşbih ve kapalı istiare sanatları da azımsanmayacak ölçüde fazladır. Teşbih ve istiare tanımları yapılarak çeşitlerine göre sıralanmış örnek beyitlerle açıklamalar yapılmıştır. Beyitler daha çok Türkçe gazeller ve kişileştirme sanatının yoğun olarak kullanıldığı ‘’Derya, Güneş ve Hazan’’ kasidelerinden seçilmiştir. v Örnekler seçilirken benzetme unsurlarına göre sınıflandırılmış çalışmanın hacmini sınırlı tutmak amacıyla birkaç örnek beyit verilerek diğer beyitler numaralarıyla gösterilmiş ve aynı beyitlerin tekrarından kaçınılmıştır. Yapılan inceleme sonucu şairin sanatsal yönü ortaya konulmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Edebiyatı, Divan şiiri, 16.yy. Balkan şairi, Mostarlı Ziyai, Teşbih, İstiare.
Keywords
Thesis
NonPeerReviewed
NonPeerReviewed
Date
2016
Extent
3611