XX ƏSR AZERBAYCAN MUHACİRET EDEBİYYATI

XX ƏSR AZERBAYCAN MUHACİRET EDEBİYYATI

ISMAYILOVA, Nezaket

1920-1950 yılları arasında manevi-ahlaki deyerlerimiz total rejmin kazabına uğrar oldu. Bu nedenlerden vatandaşlarımızın bir kısmı Azerbaycan’a yakın olsun diye Türkiyeye göç etmiş kendi yaratıcılık faaliyyetleri ile çalışmalar yapmışlar. Bunlardan tanınmış bilim adamı Ehmed Ceferoğlu, Ehmed Cavad, Emin Abid, Mirze Bala Memmedzade, Alazan Baycan, Mirze Albay Dağlı, Elibey Hüseynzade, Ehmedbey Ağayev ve daha nicelerinin isimlerinide söylene biliriz. Bu şekilde göç hayatı yaşayan ünlü alimlerin zengin yaratıcılğının yalnız bir kısmı konfrans konusuna uykun olan bilgilere bağlı araşdırmalar yapmışlardır. Türk dünyasında tanınmış alim Ehmed Ceferoğlunun eserleri çok önemlidir. Onun bir kısım eserleri 1942 yılında neşr ettirdiyi “Şimal ellerimiz Azerbaycan’dan toplamalar “Adlı kitabında Karsta yaşayan azeri ve terekeme folklorundan örnekler onların geçmiş yaşam tarzları ve gelişmiş konuşma dilinden karşılıklı bir şekilde yeterli olunmuşdur. Türkiyenin Kars, ığdır, Sivas, Tokat, Amasya ve Van vilayetlerinde yaşayan azeri ve terekemelerden alınan metinler 350-400 yıl önce Afyonun Emirdağında konuşulmaktadır. Özellikle E.Ceferoğlu Türkiye Türkologiyasına özenle yanaşmış deyerli eserlerini ortaya koymuştur Onun esas amaçı Türkü Türke tanıtdırmak ve Türk dünyasını dünyaya beyan etmekdir. Bu şairlerden biri de Ehmed Cavaddır. Azerbaycan ve Türkiye edebiyatşünaslığın da şairin yaratıcılığı ile meşkul olan bir çok tedqiqatçılar var. Şair kuzey Qafqaz, Dağıstan, Kars, Ardahan ve siyerlerde olmuş türk halkına olan muhaebbet hissini 1914-te ekimde meşhur “Kara deniz” şirinde bu şekilde tercüme etmişdir.

Article
PeerReviewed

ISSN 2303-582X

International Burch University

2014-05-23

2637